درباره سبدگردانی



سبدگردانی چیست؟

مطابق با بند 17 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذر 1384 مجلس شورای اسلامی، سبدگردان عبارت است از ﺷﺨﺺ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﻛﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﻗﺮاردادی ﻣﺸﺨﺺ و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺴﺐ اﻧﺘﻔﺎع، ﺑـﻪ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش اوراق ﺑﻬﺎدار ﺑﺮای ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬار ﻣﻲﭘﺮدازد. همچنین بر اساس بند 33 ماده 1 همین قانون، ﺳﺒﺪ ﻣﺠﻤﻮعه داراﻳﻲﻫﺎی ﻣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻣﺤﻞ وﺟﻮه ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاران ﺧﺮﻳﺪاری ﻣﻲ ﺷﻮد. شرکت‌های سبدگردان یکی از انواع واسطه‌های مالی هستند که به عنوان نماینده سرمایه‌گذار و به نام سرمایه‌گذار به سرمایه‌گذاری در بورس می‌پردازند که این عمل در قالب مفهوم سبدگردانی اختصاصی به این معناست که برای هر فردی متناسب با ویژگی‌های خودش سرمایه‌گذاری انجام می‌شود. منظور از ویژگی‌های مذکور، میزان ریسک‌پذیری و موقعیت فرد سرمایه‌گذار است. حال این سؤال مطرح می‌شود که سبدگردان چگونه به میزان ریسک‌پذیری و در نهایت پرتفوی مناسب برای هر شخص پی می‌برد؟ این کار توسط کارشناس تحلیلگر/ ارزیاب شرکت سبدگردان پاداش صورت می‌پذیرد و او با طرح سؤالاتی استاندارد از شخص سرمایه‌گذار، وضعیت درآمدی و هزینه‌ای وی، هدف شخص از سرمایه‌گذاری و مواردی از این دست به سطح ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار می‌رسد و نتیجه را با سرمایه‌گذار مطرح می‌کند. سرمایه‌گذار مختار است که نتیجه را بپذیرد یا خیر، در نهایت پس از توافق طرفین بر روی نتیجه پرتفوی مناسب سرمایه‌گذار تشکیل می­شود. منظور از پرتفو مجموعه دارایی­ها می­باشد.


آشنایی با شرکت های سبدگردان

شرکت‌های‌سبدگردان‌یکی‌از‌انواع‌نهادهای‌مالی‌جدیدی‌هستند‌که‌پیرو‌اجرای‌قانون‌جدید‌  بازار اوراق بهادارج.ا.ایران (مصوب آذر1384)، به منظور  مدیریت حرفه ای اشخاص (اعم از حقیقی و حقوقی) در بازار سرمایه، معرفی شده اند.

 

موضوع فعالیت شرکت های سبدگردان عبارتند از:

 

  1. تصمیم به خرید، فروش یا نگهداری اوراق بهادار به نام سرمایه گذار معین به منظور کسب انتفاع برای وی در قالب قرارداد مشخص
  2. پذیرش سِمَت مدیریت صندوق­های سرمایه­گذا ی
  3. سایر فعالیت های مجاز طبق مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار

به موجب قرارداد منعقده بین شرکت های سبد گردان و  مشتریان، سبد گردان تعهد می نماید که با استفاده از متخصصین حوزه های مالی و سمایه گذاری و با توجه به  سلایق هر یک از مشتریان، ترتیبی اتنخاذ نماید تا وجوه موضوع قرارداد را در راستای کسب بازدهی با تقبل ریسک های منطقی به امر سرمایه گذاری اختصاص دهد. مهم ترین تفاوت شرکت های سبد گردان با سایر نهاد های مالی اداره کننده وجوه (مانند بانک ها یا صندوق های سرمایه گذاری مشترک) این است که این شرکت ها که ابتدا با ارزیابی ظرفیت ریسک پذیری هر مشتری، نیاز های سرمایه گذاری وی مشخص می گردد و سپس اقدام به تشکیل سبد اختصاصی برای وی می شود. حال آن که سایر شرکت های فوق، به تمام مشتریان محصول یکسانی را  ارائه می دهند و این امر ممکن است مورد پسند عده ای نباشد.

مزایا

در حالت کلی، مزایای استفاده از خدمات شرکت سبدگردان جهت مدیریت دارایی‌ها عبارت است از:
 

  • معافیت از مالیات؛
  • حفظ مالکیت دارایی برای سرمایه‏گذار ؛
  • بهره‌گیری از دانش و تجربه نیروی انسانی متخصص و باسابقه در امر سرمایه‌گذاری؛​​​​​
  • مدیریت کارآمد و اثربخش در سبد سرمایه‌گذاری با استفاده از سازوکارهای علمی و بهره‏ گیری از دانش و تجربه نیرو متخصص و خبره و با سابقه؛
  • مدیریت ساختاری سبد هر سرمایه‌گذار متناسب با درجه ریسک‌پذیری شخص؛
  • نظارت دقیق حسابرس، امین سبدگردان و سازمان بورس اوراق بهادار بر عملکرد سبدگردان؛
  • نگهداری حساب هر سبد به صورت جداگانه و دسترسی روزانه به عملکرد سبد؛
  • امکان نقدشوندگی مطابق با نظر سرمایه‏ گذار؛

 

قوانین و مقررات حوزه فعالیت سبدگردان

در اجرای بند (۲) ماده (۷) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذر ماه ۱۳۸۴، به‌ منظور مدیریت حرفه ای وجوه سرمایه گذاران در بازار سرمایه، نهاد مالی جدیدی به نام سبدگردان به‌ عنوان نهاد واسطه‌ای معرفی شد. طبق بند ۴ مادۀ ۱ دستورالعمل تأسیس و فعالیت سبدگردان، سبدگردانی عبارت از تصمیم به خرید، فروش یا نگه‌داری اوراق بهادار به‌نام سرمایه‌گذار معین توسط سبدگردان در قالب قراردادی مشخص و به‌منظور کسب انتفاع برای سرمایه‌گذار است و منظور از سبد اختصاصی، مجموع دارایی‌های موضوع سبدگردانی (اعم از وجه نقد، اوراق بهادار و مطالبات) است که به مشتری معینی تعلق دارد. سبدگردان نیز مانند هر شخص حقوقی فعال در فضای کسب و کار کشور الزام به رعایت قوانین و مقررات مختلفی دارد، اما به جهت اینکه پاداش یک نهاد مالی محسوب می شود و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌نماید، مهمترین قوانین و مقررات ناظر بر آن مربوط به بازار سرمایه می باشد، قانون بازار اوراق بهادار، قانون توسعه ابزار ها و نهادهای مالی جدید و دستورالعمل تاسیس و فعالیت شرکتهای سبدگردان منابعی هستند که چهارچوب اصلی فعالیت شرکت سبدگردان پاداش را مشخص نموده اند.

قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران

قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی

دستورالعمل تأسیس وفعالیت سبدگردان